پزشکی و سلامت

برای تجویز راه حل مناسب برای درد مقعد می‌بایست، به پزشک مراجعه کنید تا پس از تشخیص علت درد راه حل مناسب برای این مشکل تجویز شود.

ناحیه راست روده و مقعد مملو از پایانه های عصبی است، بنابراین هر مشکلی در آنها می تواند منجر به درد خفیف یا ناراحتی شدید یا حتی درد طاقت فرسا شود. بیشتر اوقات دلایل درد مقعدی خوش خیم هستند، حتی اگر خونریزی وجود داشته باشد. با این حال، اگر درد مقعدی ظرف چند روز برطرف نشد، باید برای تشخیص به پزشک مراجعه کنید.

در ادامه به بررسی علل رایج درد مقعد و روشهای درمان آن بپردازیم:

علت درد مقعد چیست؟

علتهای بسیار زیادی برای احساس درد در مقعد وجود دارد. بسیاری از این علت ها و بیماریها رایج و کم خطر هستند ولی با این حال نباید به سادگی از کنار آنها عبور کرد. مهمترین علل درد مقعد عبارتند از :

شقاق مقعد

درد همراه با شقاق مقعدی معمولاً در دهانه مقعد احساس میشود، و حاد و تیر کشنده است. معمولاً این درد حین اجابت مزاج تجربه می شود، اما ممکن است در تمام طول روز نیز احساس شود.

شقاق مقعد یک زخم، بریدگی یا شکاف عمیق است که در عضله ی مقعد ایجاد میشود و ترمیم آن نیاز به جراحی دارد. علت این بیماری فشار  و اسپاسم شدید عضله ی مقعدی است. بیماران ممکن است همراه با درد، خارش مقعد و سوزش نیز داشته باشند.مشاهده خون روی دستمال توالت یا مدفوع از دیگر علائم این بیماری به شمار می رود.

هموروئید (بواسیر)

بواسیر شایع ترین بیماری نشیمنگاهی است. هموروئید سیاهرگ متورم و ملتهب در رکتوم یا مقعد است. اگر سیاهرگ متورم شده داخل کانال مقعد باشد، بواسیر داخلی و اگر اگر سیاهرگ متورم شده خارج کانال مقعد و زیر پوست آن باشد، بواسیر خارجی نامیده میشود.

اگرچه برخی از هموروئیدها می توانند بدون علامت باشند، اما برخی دیگر کاملاً دردناک هستند. دیگر علائم همراه با درد شامل خارش، مشاهده خون در مدفوع یا دستمال توالت است. هموروئید ترومبوزه یک نوع بواسیر به شدت دردناک است، که در نتیجه تجمع لخته خون در بواسیر ایجاد میشود.

یبوست

یبوست شایع ترین اختلال گوارشی است که موجب میشود، دفع مدفوع همراه با فشار باشد و یا بیمار کمتر از ۳ بار در هفته دفع مدفوع داشته باشد. یبوست علت های بسیار زیادی دارد. این مشکل باعث میشود، بیمار برای دفع مدفوع فشار بسیار زیادی را به مقعد وارد کند و به دنبال آن دچار درد شدید مقعدی شود. یبوست باید به سرعت درمان شود، تعلل در درمان این بیماری موجب میشود، عوارض دیگری از جمله بواسیر یا شقاق برای بیمار ایجاد شود.

تنسموس رکتوم

بیماری تنسموس تمایل مداوم به دفع مدفوع است. حتی زمانی که مدفوع برای دفع وجود ندارد. این شرایط اغلب با درد، زور زدن یا گرفتگی همراه است. تنسموس معمولاً خود را در کنار سایر شرایط پزشکی نشان می دهد.

اسپاسم عضلانی

درد مقعدی همچنین می تواند در نتیجه اسپاسم عضلانی در ناحیه لگن ایجاد شود. اسپاسم عضلات مقعدی درد شدید ایجاد میکند اما   به سرعت از بین می رود. این شرایط علت به خصوصی ندارد.

https://diyarmirza.ir/1401/04/%d8%b9%d9%84%d8%aa-%d8%af%d8%b1%d8%af-%d9%85%d9%82%d8%b9%d8%af%db%8c-%d9%88-%d8%b1%d8%a7%d9%87-%d8%af%d8%b1%d9%85%d8%a7%d9%86-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa%d8%9f/

اگر فیستول پیدا شود، پزشک شما ممکن است بخواهد آزمایش‌های بیشتری را انجام دهد تا ببیند آیا این عارضه با بیماری کرون، یک بیماری التهابی روده مرتبط است یا خیر. حدود ۲۵ درصد از افراد مبتلا به بیماری کرون دچار فیستول می شوند. از جمله این مطالعات می توان به آزمایش خون، اشعه ایکس و کولونوسکوپی اشاره کرد. 

فیستول مقعدی تونل کوچکی است که غده عفونی داخل مقعد را به سوراخی روی پوست اطراف مقعد متصل می‌کند. علائم شامل درد و تورم و گاهی خروج ترشحات در اطراف مقعد است.

فیستول مقعدی چیست؟

فیستول مقعدی تونل کوچکی است که یک آبسه (یک حفره عفونی) در مقعد را به سوراخی روی پوست اطراف مقعد متصل می‌کند. مقعد دهانه خارجی است که مدفوع از طریق آن از بدن خارج می‌شود. درست در داخل مقعد تعدادی غدد کوچک وجود دارند که مخاط می‌سازند. گاهی اوقات، این غدد مسدود می شوند و ممکن است عفونی شوند و منجر به آبسه شوند. حدود نیمی از این آبسه ها ممکن است به فیستول تبدیل شوند.

علت فیستول مقعدی

علت اصلی فیستول مقعدی گرفتگی غدد و آبسه مقعد است. سایر شرایط کمتر رایج که می‌توانند باعث ایجاد فیستول مقعدی شوند عبارتند از:

• بیماری کرون (یک بیماری التهابی روده)
• پرتو درمانی (درمان سرطان)
• ضربه
• بیماری‌های منتقله از راه جنسی
• بیماری سل
• دیورتیکولیت (بیماری که در آن کیسه های کوچک در روده بزرگ ایجاد شده و ملتهب می‌شوند)
• سرطان

علائم بیماری فیستول

علائم این بیماری در هر فردی با توجه به نوع فیستولی که به آن مبتلا شده متفاوت است، اما شایع ترین نشانه‌ها و علائم فیستول مقعدی عبارتند از:

• آبسه های مقعدی مکرر
• درد و تورم در اطراف مقعد
• خروج ترشحات خونی یا بدبو (چرک) از سوراخ اطراف مقعد. درد ممکن است پس از تخلیه فیستول کاهش یابد.
• درد هنگام اجابت مزاج
• خون ریزی
• تب، لرز و احساس خستگی عمومی

فیستول مقعدی چگونه تشخیص داده می شود؟

پزشک معمولاً می‌تواند فیستول مقعدی را با بررسی ناحیه اطراف مقعد تشخیص دهد. او به دنبال (مجرای فیستول) روی پوست خواهد بود. سپس پزشک سعی می کند تعیین کند که مجرا چقدر عمیق است و مسیر ایجاد شده توسط فیستول را بررسی می‌کند. برخی از فیستول ها ممکن است روی سطح پوست قابل مشاهده نباشند. در این مورد، پزشک ممکن است نیاز به انجام آزمایشات اضافی داشته باشد:

• آنوسکوپی روشی است که در آن از ابزار خاصی برای دیدن داخل مقعد و رکتوم استفاده می‌شود.
• پزشک شما همچنین ممکن است سونوگرافی یا ام آر آی از ناحیه مقعد را برای مشاهده بهتر مجرای فیستول تجویز کند.
• گاهی اوقات جراح شما برای تشخیص فیستول باید شما را در اتاق عمل معاینه کند (به نام معاینه تحت بیهوشی).

اگر فیستول پیدا شود، پزشک شما ممکن است بخواهد آزمایش‌های بیشتری را انجام دهد تا ببیند آیا این عارضه با بیماری کرون، یک بیماری التهابی روده مرتبط است یا خیر. حدود ۲۵ درصد از افراد مبتلا به بیماری کرون دچار فیستول می شوند. از جمله این مطالعات می توان به آزمایش خون، اشعه ایکس و کولونوسکوپی اشاره کرد. 

برای فیستول به چه دکتری مراجعه کنیم؟

در سایت دکتر بیژن عابدیان درباره انتخاب جراح فیستول گفته شده; با توجه به اینکه تنها راه‌های درمان فیستول جراحی و لیزر است، برای درمان این عارضه باید به یک جراح کولورکتال یا جراح عمومی که سابقه درمان های موفق فیستول را داشته باشد مراجعه کنید.

البته برای تشخیص این عارضه می توانید به دکتر داخلی، عمومی و متخصص گوارش هم مراجعه کنید، اما برای صرفه جویی در وقت و هزینه به شما توصیه می‌کنیم که از همان ابتدا به دکتر جراح فیستول مراجعه کنید. گاهی تشخیص فیستول فقط با معاینه بالینی امکانپذیر نیست و برای پیدا کردن مسیر فیستول، نیاز به انجام آزمایشاتی مثل اسکن، سونوگرافی و غیره است.

چگونه بهترین جراح برای درمان فیستول را انتخاب کنیم؟